کلسترول خون نوعی چربی است که در خون گردش می‌کند. کلسترول خون به دو نوع LDL یا کلسترول بد خون یا HDL یا کلسترول خوب خون تقسیم می‌شود. اگر میزان طبیعی کلسترول خون بیش از حد عادی شود در سرخرگ‌ها رسوب می‌کند. پس اگر در آزمایش شما کلسترول خون از حد نرمال آن بالاتر است باید به فکر کاهش آن باشید.

بدن انسان کلسترول خون را می‌سازد، بدون توجه به غذایی که می‌خورید. کلسترول همچنین از غذاهایی که فرد می‌خورد نیز تامین می‌شود، کلسترول فقط در غذاهای حاصل از جانوران یافت می‌شود و در غذاهای گیاهی اصلا وجود ندارد.

گردش کلسترول خون چگونه انجام می‌گیرد؟

کلسترول خون به‌خودی‌خود نمی‌تواند در خون حرکت کند بلکه بوسیله پروتئین‌های خاصی حمل می‌شود. ترکیب کلسترول و پروتئین‌های حمل کننده لیپوپروتیین نامیده می‌شود. دو نوع لیپوپروتیین وجود دارد:

• LDL یا کلسترول بد خون
• HDL یا کلسترول خوب

LDL را به‌عنوان حمل کننده محموله و HDL را به‌عنوان حمل کننده زباله در نظر بگیرید. LDL کلسترول را از کبد می‌گیرد و به سلول‌ها تحویل می‌دهد، HDL کلسترول اضافی را از برمی‌دارد و به کبد می‌برد. سطح کلی کلسترول ترکیبی از LDL و HDL است.

کلسترول خون عامل ایجاد بیماری‌های قلبی

بدن بیشتر از مقدار نیاز کلسترول می‌سازد تا سالم بماند. بیشتر مردم آمریکا کلسترول و چربی زیادی مصرف می‌کنند که در نتیجه سطح کلسترول خونشان بالا می‌رود و یکی از علت‌های بیماری قلبی محسوب می‌شود.

کلسترول بد یا LDL اضافی در سرخرگ‌ها رسوب می‌کند، که این سرخرگ‌ها خون را به مغز و قلب می‌رسانند. این رسوبات با مواد دیگری ترکیب می‌شوند و پلاک‌ها را تشکیل می‌دهند. پلاک رس وب سخت و ضخیمی است که در رگ‌ها تشکیل می‌شود. ساخته شدن پلاک‌ها آترواسکلروزیس یا سخت شدن رگ‌ها نام دارد. پلاک‌ها قادرند مسیر داخلی رگ‌ها را باریک کنند و جریان خون به قلب را کاهش دهند.

میزان طبیعی کلسترول خون

پزشک سطح کلسترول خون فرد را با بررسی نمونه کوچکی از خون می‌تواند تشخیص دهد. این آزمایش می‌تواند سطح تام کلسترول خون فرد را نشان دهد.

سطح کلسترول سالم به فاکتورهای زیادی بستگی دارد که شامل موارد زیر هستند:

سطح کلسترول HDL با سطح کلسترول LDL مقایسه شود.

میزان کلسترول تام فرد

تعداد ریسک‌فاکتورهایی که فرد برای بیماری قلبی دارد

سن و میزان فعالیت فرد

وضعیت فعلی سلامتی فرد

 برای اطمینان از نتیجه با پزشک خود مشورت کنید.

سطح کلسترول تام همیشه به‌عنوان ریسک فاکتور که خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهد در نظر گرفته نمی‌شود. اگر فرد کلسترول تام و HDL بالایی داشته باشد احتمالا با خطر افزایش یافته حمله قلبی مواجه نخواهد بود.

زنان بطور ویژه سطح HDL بالایی نسبت به مردان دارند. برای مثال یک زن با HDL بالا سطح کلسترول ۲۴۰ یا بالاتر را بدون هیچ خطر افزایش‌یافته‌ای دررابطه با بیماری‌های قلبی خواهد داشت.

ریسک‌فاکتورهای بیماری‌های قلبی:

دیابت

سیگار

فشار خون بالا

چاقی (شاخص حجم بدن بیشتر از ۳۰ باشد)

سن (مردان ۴۵ یا بیشتر، زنان ۵۵ و بیشتر)

سابقه خانوادگی برای بیماری‌های قلبی

سبک زندگی کم‌تحرک

چربی خون کمک باشد.

کاهش کلسترول خون

در ادامه چندین نکته در رابطه با کاهش کلسترول خون ذکر می‌شود:

۱- چربی و غذاهای سرخ کردنی کمتر بخورید و در حد امکان غذاهای کم‌چرب یا بدون چربی انتخاب کنید.

۲- در هنگام خوردن چربی نوع غیراشباع آن را انتخاب کنید (چربی‌های غیر اشباع در دمای اتاق به‌صورت مایع هستند، مانند روغن‌های گیاهی. از مصرف روغن‌های استوایی مانند روغن نارگیل و پالم و هر روغنی که در دمای اتاق به‌صورت جامد است نیز خود داری کنید)

۳- گوشت ماهی و مرغ را بیشتر از گوشت قرمز مصرف کنید.

۴- مقدار تام گوشت قرمز، ماهی، گوشت طیور، و پنیرهای کم‌چرب را تا ۷ انس یا کمتر در روز کاهش دهید.

۵- در صورت سیگاری بودن آن را ترک کنید.

۶- وزن اضافی را کم کنید.

۷- فیبرهای محلول را که از میوه‌ها، لوبیا، نخود، و جو دو سر تهیه می‌شود بیشتر مصرف کنید.

۸- مصرف زرده تخم مرغ را نیز برای خودتان محدود کنید و بیشتر از ۳ وعده در هر هفته مصرف نکنید ( سفیده تخم مرغ عاری از چربی است).

۹) ورزش کنید.